Arazi Nedir? Nasıl Alınır?
Arazi Nedir? Arazi, belirli sınırları olan ve yerleşim yerlerinin dışında kalan zemin parçalarına denir. Yani insan yapımı yol yerleşim yeri gibi bölgelerin dışında kalan kırsal alandaki toprak parçalarıdır. Arazilerin sınırları dağlar, yollar, tepeler ve işaretlerle belirlenebilir.
Arazi ve Arsa arasındaki fark nedir?
Arsa, şehirlerin belirli yaşam alanlarında yapı yapmak için ayrılmış arazi parçalarına denir. Bir arazinin arsa olarak kabul edilebilmesi için parsellenmiş olması gerekir. Emlak Vergis Kanunu’nun 12. maddesine ve yaptığımız tanımlara göre, her arsa bir arazidir ancak her arazi arsa değildir diyebiliriz.
Arazi türleri nelerdir?
Araziler mülkiyet tiplerine göre üç kategoriye ayrılır:
- Hazine (Devlet) arazileri
- Şahıs arazileri
- Köy, otlak ve mera arazileri
Devlete ait olan ve kamu yararı için kullanılan araziler hazine arazileridir. Şahız arazileri ise belli bir kişiye ait olup, kişi veya kişiler üzerine tapulu olurlar. Bu tip arazilerin yönetim hakkı da tapu sahibine aittir. Herhangi bir köyün yer aldığı arazi ise köy, otlak ve mera arazileri kategorisinde, köyün ortak malı ve kullanım alanı olarak değerlendirilir. Parsellenmesi veya satılması düşünülemez.
Arazi nasıl satın alınır?
Devlete ait bir araziyi satın almadan önce yerine getirilmesi gereken bazı koşullar vardır. Bu koşullar şu şekildedir:
- İkametgah adresine sahip olunması,
- İlerleyen zamanlarda oluşabilecek yazışma ve tebligat gibi durumlar için Türkiye’de bir adres gösterilmesi,
- Özel kişiler için kimlik numarasını, tüzel kişiler için vergi kimlik numarasını belgelelenmesi,
- Devlet arazisi ihalesinin geçici teminatının ödenmesi,
- Mal Müdürlüğünün ya da Defterdarlığın onayladığı arazilerin belgelenmesi.
Gerekli evrakları toplandıktan sonra, açılan ihalede en yüksek teklifi vererek devlet arazisini satın alabilirsiniz. Bir sonraki aşama ise arazi tapusunu almaktır. İlk hafta içinde arazinin bedelinin tamamını ya da taksitlerin %25’ini ödemeniz gerekir. Kalan taksitleri ise ilk ödemeden sonraki iki yıl içinde ödeyebilirsiniz. Ödemeler tamamlandıktan sonra arazi tapusunu sahip olmuş olursunuz.
Arazi alırken nelere dikkat edilmeli?
Birtakım faktörler göz önünde bulundurularak bir arazinin gelecekte değerlenip değerlenmeyeceği büyük ölçüde tahmin edilebilir. Hatta birtakım faktörlerden kaçınarak o arazinin ilerideki kazanç potansiyeli yükseltilebilir. Sit alanları ve su havzası gibi imara açılmayan alanlardan arazi almak mantıklı bir yatırım olmaz. Ormana yakın yerler orman bölgesi kapsamına alınabilirler. Verimli tarım arazilerine inşaat hakkı tanınmayabilir. Gaz nakil ve enerji hatları üstündeki arazilerde kamulaştırma söz konusu olabilir. Arazi alırken dikkat edilmesi gerekenleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Nüfus yoğunluğunu artış hızı
- Bakanlıkların yatırım planları
- Belediyelerin yatırım planları
- Özel sektör yatırım planları
- Yola olan mesafe, Yola cephe uzunluğu
- Çevre düzeni planları
- Atık ve arıtma tesislerine mesafesi
- Şehir yada ilçe merkezine yakınlığı
- Demiryoluna mesafesi
- Havaalanına yakınlığı
- Sahile yakınlığı
- Enerji hatlarına mesafesi
- Yüksek gerilim hatlarına olan uzaklığı (telin altında kalıp kalmadığı)
- Akarsulara yakınlık, Su havzalarına yakınlık
- Sulama alanlarına mesafesi
- Orman ve ağaçlandırılacak alanlara yakınlık
- Korunacak alanlarda olmaması
- Sit alanlarında olmaması
- Askeri bölgelere yakınlığı
- Kuru yada sulu tarım alanı olup olmaması
- Turizm bölgeleri ve alanlarına mesafesi
- Organize Sanayi Bölgelerine yakınlık
- Deprem bölgesinde olup olmaması, fay hatlarına mesafesi
Yukarıdaki maddeler araziye imar gelme ihtimalini etkileyebiliyor. İmar geldiğindeki değer artışı ise bu maddelere göre çok yüksek veya çok düşük olabiliyor.
Arazi gibi uzun vadeli yatırımlar için 5-10 sene beklenmesi gerekebilir. Sabırlı olun!
Daha fazla içerik için Emlaksat Blog’u ziyaret edebilir, sizler için özenle hazırladığımız içerikleri okuyabilirsiniz.