Tellaliye Sözleşmesi Nedir? Nasıl Yapılır?
Taşınmaz simsarlığı sözleşmesi, aracılık sözleşmesi ve tellallık sözleşmesi gibi isimlerle de adlandırılan tellaliye sözleşmesi, kiralama veya alım satım işlemlerinde gayrimenkul danışmanlarının mal sahibi ile diğer taraf arasında aracılık yapmak amacıyla yaptığı sözleşme türüdür. Yani tellaliye sözleşmesi taraflar, aracılık yapanlar ve kuruluşlar tarafından imzalanır. Türk Borçlar Kanunu’na göre, tellaliye sözleşmesi yazılı bir şekilde yapılmak zorundadır. Aksi taktirde tarafların imzaladığı sözleşme geçersizdir. Ayrıca tarih belirtilmeyen aracılık sözleşmelerinde bir tarafın karşı tarafı sürekli olarak kendine bağlı durumda tutma gibi bazı olumsuzluklar çıkabileceğinden sözleşmede tarih ve sözleşmenin süresi belirtilmelidir.
Aracılık sözleşmesini 3 ana başlığa ayırmak mümkündür: Taraflar, sözleşmenin konusu ve şartlar. Gelin bu 3 başlıktan oluşan tellaliye sözleşmesinin içeriği nedir, bakalım.
- Tarafların nüfus cüzdanları
- Tarafların imzası
- Sözleşme konusu
- Aracılık hizmet süresi
- Süre uzatımı
- Sınırlar
- Çalışma koşulları
- Hizmet bedeli
- Ödenme zamanı ve koşulları
- Hizmet ifası için gerekli masraflar, bu masrafların kim tarafından ne zaman ve ne miktarda ödeneceği
- Aracılık hizmeti verildiği takdirde iş sahibinin esas sözleşmeyi feshetmesi halinde hizmet bedelinin ödenip ödenmeyeceği
Tellaliye Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
Tellallık sözleşmesinin yapılması için öncelikle taraflar arasında bir anlaşmaya varılır. Daha sonra ise gayrimenkul danışmanı ile sözleşme doldurulur, gerekli evraklar hazırlanır, ilgili yerlere ödemeler yapılır ve yazılı olarak sözleşme hazır tutulur.
Tellaliye Harcı Kim Tarafından Ödenir?
Kanun, tellaliye sözleşmesi bedelinin mükellefini, mal ve mahsullerini satan gerçek veya tüzel kişi olarak kabul eder. Belediyelerce yetki verilen kişiler tarafından makbuz karşılığında tahsil edilir. Gerçek veya tüzel kişi satım yapacaklarında belediye veya mahallindeki belediye mütealliklerine haber vermek zorundadır aksi taktide harç yüzde 50 fazlasıyla alınır.
Tellaliye Sözleşmesiyle İlgili Yasal Hükümler Nelerdir?
- Madde 68: Tellallık harcını, mal ve mahsullerini satan gerçek veya tüzel kişiler ödemekle yükümlüdür.
- Madde 69: Telallık harcının matrahı, harcın konusuna giren satışların gayrisafi tutarıdır. Bu tutardan hangi ad ile olursa olsun hiçbir indirim yapılmaz.
- Madde 70: Tellallık harcının nispeti, yüzde 2’dir. 100 Türk Lirası’nı aşan satışlarda aşan kısım için nispet yüzde 1’dir.
- Madde 71: Tellallık Harcı, belediyelerce görevlendirilecek yetkililer tarafından makbuz mukabili tahsil olunur.
