Gayrimenkul Değer Artış Kazanç Vergisi Nedir?
Sadece bir konaklama yeri ya da bir iş yeri oluşturma amacıyla kullanılmayan gayrimenkul, sıklıkla tercih edilen bir yatırım aracıdır. Peki ya yoğunlukla tercih edilen bir yatırım aracı olan gayrimenkulun gayrimenkul değer artış kazanç vergisi nasıl hesaplanır?
Gelir Vergisi Kanunu’nun 80’inci maddesine göre miras ve bağış yolu ile alınan konutlar hâriç tutularak, gayrimenkulün alış tarihinden itibaren “tam 5 yıl içinde” elden çıkarılması söz konusu olduğunda değer artış kazancı vergisine konu olur. Yani satın aldığınız gayrimenkulleri 5 sene içerisinde satmanız ve satış yılı için açıklanan istisna tutarı üzerinden kazanç elde etmeniz durumunda belirli bir vergiye tabii tutulmaktasınız. Ancak satışını yapacağınız gayrimenkule miras ya da bağış yolu ile sahip olmanız durumunda bu vergiden muaf tutulursunuz. Yani satışını gerçekleştirmek istediğiniz gayrimenkule bir bedel ödemeden ya da veraset yolu ile sahip olduysanız 5 yıl dolmadan da gayrimenkul değer artış kazancı ödemeden evin satışını gerçekleştirebilirsiniz. Ancak şunu hatırlatalım: karşılıksız bir intikalin söz konusu olması durumunda bu durum veraset ve intikal vergisine tabi olacaktır.
İşte, gayrimenkulün satışını alış üzerinden 5 sene geçmeden gerçekleştirmeniz durumunda karşınıza çıkması muhtemel olan gayrimenkul değer artış kazancı hakkında bilmeniz gerekenler:
Gayrimenkul Alış Tarihi Nasıl Tespit Edilir?
Gayrimenkul alış tarihi, tapunun resmi olarak alındığı tarihtir.
Gayrimenkul Değer Artış Kazanç Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Gayrimenkul değer artışı hesaplama için TÜİK tarafından açıklanan “Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi” yani Yİ-ÜFE kullanılır. Değer artış kazancı vergisine dair hesaplama yapılırken alıştan ve satıştan bir ay önceki Yİ-ÜFE değerlerinin baz alınması gerekir. Ardından evin alış fiyatının bugünkü değeri bulunur ve bu işlem sonrasında elde edilen tutardan her yıl belirlenen istisna bedel düşülür. Çıkan sonuç üzerinden gelir vergisi dilimi doğrultusunda vergi bedeli hesaplanıp, ödenmesi gereken tutar elde edilir.
Bu işlemi bir örnekle açıklamak gerekirse:
- 1 Haziran 2016 tarihinde 300.000 TL’ye aldığınız ev, 1 Mart 2020 tarihinde 600.000 TL’ye satılacak olsun.
Bu durumda alış ve satış gerçekleşmeden bir önceki aylar olan Mayıs 2016 ve Şubat 2020’nin fiyat endekslerini birbirine bölüp evin alış fiyatıyla çarpıyoruz.
- Şubat 2020 Yİ-ÜFE: 464,64
- Mayıs 2016 Yİ-ÜFE: 256,21
300.000 (ev alış fiyatı) x (464,64 / 256,21) = 544.053 TL (Evin güncel fiyatı)
- Evin bugünkü satış fiyatından endeks doğrultusunda elde edilen güncel bedeli çıkarıyoruz.
600.000 (evin satış fiyatı) – 544.053 (evin güncel bedeli) = 55.947 TL
- Ulaşılan bu sonuçtan, gayrimenkul değer artış kazancı istisna bedelini çıkarıyoruz. Bu bedel yıllara göre farklılık göstermekte.Güncel istisna tutarı için Gelir İdaresi Başkanlığının tablosunu inceleyebilirsiniz.
55.947 – 18.000 (istisna tutar) = 37.947 TL
- 2020 için belirlenen gelir vergisi tarifesi şu şekildedir.
- 22.000 TL’ye kadar: %15
- 49.000 TL’nin 22.000 TL’si için → 3.300 TL + geri kalanın %20’si
- 120.000 TL’nin 49.000 TL’si için → 8.700 TL + geri kalanın %27’si
- 600.000 TL’nin 120.000 TL’si için → 27.870 TL + geri kalanın %35’i
- 600.000 TL’den fazla olma durumunda 600.000 TL’si için → 195.870 TL + geri kalanın %40’ı
37.947 – 22.000 = 15.947
15.947 x %20 = 3.189 TL
3.300 + 3.189 = 6.498 (ödenmesi gereken tutar)
Gayrimenkul değer artışı kazancını hesaplamak için Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından oluşturulan değer artışı kazancı hesaplama aracından da yararlanabilir ve ödenmesi gereken tutarı kolaylıkla hesaplayabilirsiniz.
Gayrimenkul Değer Artış Kazanç Vergisi Ne Zaman Ödenir?
Gayrimenkul değer artış vergisi genellikle mart ve temmuz aylarında iki taksit şeklinde ödenebilmektedir. Ancak ödeme tarihleri hakkındaki gelişmeleri takip etmeniz daha doğru olur. Ödeme işlemleri ile ayrıntılı bilgi için 444 0 189’u arayabilir ya da İnternet Vergi Dairesi’nden online bilgi alabilirsiniz.
Daha fazla gayrimenkul içeriği için Emlaksat Blog’a göz atmayı unutmayın!
