Noterlerde Tapu Devri İmkanı | 1 Ocak 2023
Noterlerde tapu devri başlıyor. 1 Ocak 2023’den itibaren noterler gayrimenkul satış yetkisine sahip olacak.
Düzenleme, Resmi Gazete’de yayımlanan yeni kararla beraber 1 Temmuz 2023’e ertelendi. Detaylara ilgili yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Otomobil alım satımlarında da uzun süre önce değişiklik yapılmıştı. Böylece trafik şubelerinde bürokratik işlemlerle uğraşmak yerine noterlerle otomobil satışları gerçekleştirilmeye başlanmıştı.
Türkiye’de tapu dairelerinde her yıl yaklaşık 15 milyon işlem yapılıyor. Bunların 3 milyonu ise taşınmaz satışlarından oluşuyor. Alım-satımda yaşanan hareketlilik tapu dairelerinde yoğunluğu artırdığından randevularda da sıkıntılar yaşanıyordu. Bu amaçla yapılan düzenleme 28 Haziranda Resmi Gazete’de yayımlanmıştı.
Noterler şu an sadece taşınmaz vaadi sözleşmesi düzenleyebilirken yeni yılla beraber taşınmazın satış başvuru belgesini düzenleyebilecek. Taşınmaz üzerindeki kısıtlamaları dikkate alacak ve satışla ilgili kanunlarda yer alan esasları uygulayacak. Noterlerin gayrimenkul satış sözleşmelerini düzenlemek konusunda yetkilendirilmesi halinde bürokratik işlemlerin yoğunluğunun azalacağı düşünülüyor.
Noterlerde Tapu Devrinde Sürecin İşleyişi
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) tarafından tapu kayıt örneği ve diğer belgeler, tapu bilişim sistemi aracılığıyla noterlerle paylaşılacak. Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi’nden (TAKBİS) noterliklerin veri alabilmesi için teknik hazırlıklar devam ediyor. Taşınmazın ilgili belgelerinin eksik olduğu durumda ise bu belgeler sistem üzerinden talep edilecek ve eksiklikler tapu müdürlüğü tarafından sisteme aktarılacak.
- Noterler tarafından hak sahibi belirlendikten ve satışa engel bir durumun olmadığı teyit edildikten sonra taşınmaz satış sözleşmesi yapılacak.
- Satış sözleşmesi taraflarca imzalanınca noter, tapu bilişim sisteminden yevmiye numarası alarak sözleşmeyi sisteme kaydedecek.
- Sözleşme sisteme kaydolduktan sonra tapu müdürlüğü tarafından taşınmazın tapu siciline tescili yapılacak.
- Satış sözleşmesiyle beraber diğer belgeler, noter tarafından sisteme aktarılacak ve fiziki olarak da arşivlenecek.
Tapu Harcı İçin Ek Noter Ücreti
Gayrimenkul alım-satımında, satış bedelinin %4’ü olarak ödenen bir tapu harcı bedeli bulunur. Tapu harcıyla ilgili yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Yeni uygulamayla beraber noterlerde taşınmazın satış sözleşmeleri damga vergisinden, ilgili işlemlere ilişkin düzenlenen kağıtlar da değerli kağıt bedellerinden muaf olacak. Bu kapsamda yapılan işlemler karşılığında noter ücreti dışında herhangi bir ücret alınmayacak. Tapu dairesi tercih edilirse yalnızca tapu harcı ödeniyor. İşlem noterde yapılırsa tapu harcına ek olarak noter ücreti de verilecek.
Noter ücreti, taşınmazın değerine göre 500 Türk lirasından az ve 4 bin liradan fazla olamayacak. Bu miktarlar ise her yıl Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılacak.
Taşınmazın satış sözleşmesinin düzenlenmesinden dolayı oluşan zarardan noterler sorumlu tutulacak. Bu zararın devlet tarafından ödenmesi durumunda ise devlet, sözleşmeyi düzenleyen notere rücu edebilecek. Notere karşı açılan davalar da tapu sicilinin bulunduğu yer mahkemesinde görülecek.
Noterler Daha mı Güvenli?
Noterler, anlaşmazlıkların ortaya çıkmasını önlemek amacıyla taraflar arasındaki işlemleri belgelendirir. Bir belgeyi düzenleyebilir ve belgedeki imzaları onaylayabilirler, yani belgeye resmiyet kazandırırlar. Tapu dairelerinin fonksiyonu ise basit olarak tapu sicillerini tutmaktır. Dolayısıyla konut alınmak istendiğinde tapu dairesine gidilerek tapu sahibi, şerh, beyan gibi şeyler görülebilir. Bu nedenle tapu sicilindeki bir kayıt herkes için esastır.
Bu doğrultuda sistemin düzenli şekilde oturtulması önem kazanıyor. Uzmanlara göre sistem altyapısı tam olarak hazırlandığında hem bürokrasi süreci hem de yoğunluklar azalmış olacak. Dolayısıyla noterin gerekli bilgileri vereceği bir sistemde noterler ve tapu müdürlüğü arasında fark kalmayacak.
Noterler için yapılan tapu devri düzenlemesinden konut lokasyonunun emlak fiyatına etkisine kadar ev satın alımı ve kiralanması ile ilgili her türlü içeriği Emlaksat Blog’da bulabilirsiniz.
